Dit programma gaat over de beleidsvelden maatschappelijke ontwikkeling, jeugd, arbeidsparticipatie, leefbaarheid en wijkgericht werken, vrijwilligers- en mantelzorgbeleid. Samen vormen deze beleidsvelden het Sociaal Domein. Hier rekenen we ook natuur- en milieueducatie toe. Voor het realiseren van de opgaven in het Sociaal Domein nemen we ook onderdelen uit de beleidsvelden sport, cultuur, veiligheid, ruimtelijke ordening en volkshuisvesting, gezondheid en onderwijs mee die bij andere programma's zijn ondergebracht.

Om de doelstellingen op het gebied van jeugd en maatschappelijke ondersteuning te bereiken hebben en de zorg in onze gemeente beter te organiseren, hebben we 10 integrale ontwikkelroutes opgesteld. Hiermee kunnen we inzet van duurdere zorg voorkomen en kostenbesparingen in maatwerkvoorzieningen realiseren.
De 10 ontwikkelroutes zijn:

1. Vergroten van opgroeikansen
2. Bevorderen gezonde leefstijl van inwoners
3. Versterken samenwerking tussen zorg en veiligheid
4. Bevorderen regie woonsituatie van kwetsbare inwoners (beschermd wonen)
5. Bevorderen zelfstandig wonen ouderen
6. Versterken van samenwerking maatschappelijke partners
7. Vergroten van ruimte voor initiatieven
8. Vergroten toegankelijkheid van informatie, advies, ondersteuning en zorg
9. Vergroten grip op kosten en flexibiliteit om in te spelen op innovatie inkoop en initiatieven van inwoners en andere partners
10. Versterken van het tellen, luisteren en vertellen om ontwikkelingen in het sociaal domein te volgen (verhalen inwoners, cliëntervaring, kwantitatieve informatie).

Wij willen de kansen en mogelijkheden van (kwetsbare) inwoners vergroten.

Nieuwe Wet Inburgering.
Een belangrijke ontwikkeling de komende jaren is de herziening van het inburgeringsstelsel. Er zijn te veel belemmeringen in het huidige stelsel voor een goede start van participatie in de Nederlandse samenleving. Volgens het ministerie van SZW is het stelsel ingewikkeld, niet effectief en staat teveel op zichzelf. Aanpassingen van het inburgeringsstelsel moeten zorgen dat gemeenten betere mogelijkheden krijgen om zoveel mogelijk nieuwkomers zo snel mogelijk aan het werk en op het vereiste taalniveau te krijgen. De gemeente krijgt hierin de regierol en wordt onder andere weer verantwoordelijk voor het inburgeringsonderwijs. De nieuwe Wet Inburgering gaat volgens de huidige planning in per 2021. Samen met de Regionale Sociale Dienst de Liemers en andere partners bereiden wij ons voor op deze nieuwe taak.

Presikhaaf Bedrijven.
De bedrijfsactiviteiten van Presikhaaf Bedrijven zijn per 1 januari 2018 overgedragen aan Scalabor B.V. Het formele werkgeverschap van het WSW-personeel is per 1 januari 2019 overgedragen aan de Modulaire Gemeenschappelijke Regeling Sociaal Domein (MGR SDCG). Door de reorganisatie bij Presikhaaf Bedrijven is er sprake van een groep boventallige ambtenaren en niet ambtelijke medewerkers. Hiervoor is een voorziening getroffen. Eind 2019 zal deze voorziening worden overgedragen aan de MGR SDCG. Liquidatie van Presikhaaf Bedrijven en ontbinding van de Gemeenschappelijke Regeling zal plaatsvinden in het jaar 2020.

Impact tarieven nieuwe inkoop Jeugd en Wmo
Ten tijde van het opstellen van de begroting wordt er binnen de regionale inkoop Jeugd en Wmo gewerkt aan een nieuwe aanbesteding die ingaat vanaf 1 juli 2020. Een onderdeel van dit aanbestedingsproces is dat bestaande zorg en ondersteuningsproducten bekeken worden. Indien nodig worden producten verwijderd, aangepast of vernieuwd. Dit resulteert uiteindelijk in andere tarieven. Deze tarieven zijn nog niet definitief bekend. Hierdoor hebben wij nog niet kunnen berekenen wat deze nieuwe tarieven voor effect gaan hebben op de totale zorguitgaven in het kader van de Jeugdwet en Wmo.

• Visie 'Frisse wind in de wijk' (2013)
• Visie op een krachtige en samenhangende aanpak op het sociale domein in de regio Arnhem (2013)
• Visiedocument 'Verbinding Jeugd en Passend Onderwijs in de Liemers' (2015)
• Convenant Schoolveiligheid (Financiële en inhoudelijke onderlegger: Samenwerkingsagenda Veilig en Zorgzaam Schoolklimaat)
• Beleidsplan onderwijs en jeugd 2015-2019
• Visie Vrijwillige inzet en Mantelzorg 2016-2020 Zevenaar (2016)
• Notitie mantelzorgersbeleid Rijnwaarden 2016-2019 'Rijnwaarden in actie voor mantelzorgers' (2016)
• Kaders professioneel welzijnswerk 2016-2019 gemeente Rijnwaarden (2016)
• Radar-rapport behorende bij raadsvoorstel 'Toekomst uitvoering participatiewet' (vastgesteld: raad Rijnwaarden 27-6-2017 en raad Zevenaar 6-7-2017)
• Agenda werk en economie (april 2018)
• Businesscase RSD (mei 2018)
• Beleidskader Jeugd en Maatschappelijke ondersteuning 2018 en verder (2018)
• Regiovisie huiselijk geweld en kindermishandeling 2015-2019 (2015)
• Beleidsnota Armoede en Schuldhulpverlening (2019).